محصولاتی که استفاده یا تولید می‌کنیم، چه کاربردی باشند و چه تزیینی، هم برای ما سبک زندگی می‌آفرینند و هم از سبک زندگی ما حکایت می‌کنند و امام آمده بود و با انقلابش سبک زندگی مارا هدف گرفته بود. بدیهی است اولین و پوسته‌ای ترین و البته عاشقانه‌ترین اتفاق در زمینه‌ی محصولات، آن بود که ما بهانه‌های بیشتری برای نصب‌العین نمودن سیمای مسیحایی امام داشته باشیم.
در ادامه، نمونه‌هایی از محصولات مختلف را خواهیم دید که حاوی تمثال حضرت امام هستند.
قالیچـــه ها:
قالیچه‌های مخمل با چاپ سیلک، تولید یزد، که معمولا زیارت عاشورای آن در ابعاد بزرگ همه جا موجود بود، کم کم موضوع جدیدی پیدا کرد؛ سیمای مسیحایی حضرت امام.
• این، یکی از آن قالیچه‌های مخمل چاپی است که در امامزاده قاسم خلیل آباد کاشمر نصب گردیده.
• و این قالیچه‌ی مخمل نیز در یکی از مغازه های بازار زاهدان به چشم می‌خورد.
• نمونهی بسیار زیباتر، این قالیچه‌ی دستی است که در موزه‌ی شخصی پهلوان رستم -واقع در مشهد، جاده‌ی توس، بلوار شاهنامه- نصب گردیده. چهره‌ی امام فرمی بسیار عامیانه و دوست داشتنی به خود گرفته است.
ظروف:
• تصویر امام نقش بسته بر نعلبکی، در یک عتیقه فروشی واقع در میدان امام، اصفهان.
• تصویر امام نقش بسته بر یک بشقاب که آن را در قاب مزار شهیدی در گلزار شهدای فریمان می‌بینیم.
عکـــس از طلیعـــه بیکیـــــان
• تصویر امام، تراشیده شده بر روی یک سینی استیل، میبد، یزد.
ویتــــرای‌ها:
اگرچه ویترای نام هنر پنجره‌آرایی با شیشه های رنگیست که قدمت بیش از هزار ساله دارد و خاستگاه آن اروپا بوده و با موادی مانند شیشه‌ی رنگی، لحیم قلع، نوارهای مسی و سربی بیشتر در آراستن کلیساها به کار می‌رفته، امروزه به نقاشی روی شیشه نیز به مجاز ویترای می‌گویند.
• نمونه‌های فوق ویترای‌های زیبایی هستند که در قاب مزار شهدای بهشت زهرای تهران قرار دارند.
آینــــه‌ها:
تراشیدن یا پاک کردن جیوه‌ی آینه توسط اسید و سپس قیراندود کردن پشت آن، روشی قدیمی برای ساختن آیینه‌های تزیینی است.
نمونه‌های زیادی از چاپ تصویر امام، بر روی قاب‌‌آیینه‌ها و آیینه‌های جیبی مرسوم آن دوره وجود دارد که در اینجا نمونه‌ای خاص، زیبا و ظریف از آن را می‌بینیم.
عکس از مریــــــــــم حــــــــــدادی
بر روی این آیینه‌ی چهار سانتی‌متر مربعی جمله‌ی «لااله الا الله»، آیه‌ی «فضّل الله المجاهدین علی القاعدین اجراً عظیماً» و شعار «درود بر رهبر ما، نائب الامام خمینی» نقش بسته است.
کوبلــــن:
کوبلن در اصطلاح رایجش یک هنر محسوب نمی‌شود اما به هر حال در یک دوره، تکنیک بسیار رایجی بود که محصولات زیادی با آن تولید شد و شاید سهولت اجرای آن برای همه یکی از علل همگانی شدن آن بود. به هر صورت در کنار موضوعات متنوع و رنگارنگ، چهره‌ی امام نیز یکی از موضوعاتی بود که به آن پرداخته شد. نمونهی زیر کوبلنی است که به بقعه‌ی دانشمند شهیر، سید شفتی، واقع در مسجد سید اصفهان تقدیم شده و در آنجا نگه‌داری می شود.
عکس از حامـــــــد مغـــــــــروری
برای من روشن نیست که الگوی این کوبلن به صورت دستی توسط خالق آن ترسیم شده و یا به صورت آماده از بازار تهیه گردیده است!
عکس برگـــردان‌ها:
لباس‌ها و آنچه بر آن نقش بسته است امروزه بازار داغی در بحث محصولات و سبک زندگی دارند. آنچه در سال‌های ابتدایی انقلاب به این نیاز و تقاضا پاسخ می‌داد، عکس برگردان‌های آماده‌ای بود که تصویر حضرت امام را با حرارت اتو بر لباس‌های نخی منعکس می‌کرد.
کارت عروسی:
چیزی که امروز ضرورت فراوانی درباره‌ی آن حس می‌شود، کارت عروسی‌هایی است که خود حاوی پیام‌های ارزشمند دینی و انقلابی باشد. در گذشته موجی از کارت عروسی‌ها به بازار آمد که باز هم تمثال حضرت امام زینت بخش آن بود. از آن همه کارت عروسی هیچ نمونه‌ای نیافتم الّا این کارت که در قاب مزار شهیدی در گلزار بهشت زهرای تهران قرار گرفته است.
نامـــــه‌ها:
در دوران دفاع مقدس سربرگ‌های متنوعی که توسط ستاد تبلیغات جنگ، جهادسازندگی و یا سپاه پاسداران چاپ می‌شد، عهده‌دار رساندن پیغام رزمندگان به خانواده‌های آنان بود.
تنوع و زیبایی این سربرگ‌ها در یادداشتی مستقل مورد بررسی قرار گرفته است، اما نمونهی زیر سربرگی زیباست که تمثال حضرت امام زینت بخش آن است.
این سربرگ متعلق به مجموعه‌ی یادگارهای شهیدان سید کریم و سید جواد خوش‌قلب طوسی است. [۲]
اسکنـــــاس‌ها:
قبل از آنکه اسکناس‌های پهلوی باطل شوند و اسکناس‌های جمهوری اسلامی به چاپ برسند، مردم پیش‌دستی کردند و به طور نمادین دست به چاپ اسکناس‌هایی زدند تا وسیله‌ای باشد برای ابراز شادباش به یکدیگر. شاید نوعی کارت تبریک!
عباراتی مانند بانک جمهوری اسلامی یا بانک مرکزی ایران و یادبود بازگشت زعیم عالیقدر حضرت آیت الله العظمی خمینی مدَ ظلَه بر این اسکناس‌ها دیده می‌شود.
• یک عتیقه فروشی در ساختمان زیست خاور مشهد.
[۱] در هنرهای سنتی ایران استفاده از شیشه‌های رنگی البته قدمتی دیرینه‌تر دارد که آن را در آبگینه‌ها و اوروسی‌ها می‌بینیم. استفاده از شیشه‌های رنگی علاوه بر ایجاد زیبایی در معماری، خواصی از قبیل راندن خزندگان و حشرات موذی داشته است.
[۲] خوش قلب‌ها (وبلاگ برادران شهید خوش قلب طوسی)، khoshghalbha.parsiblog.com.
ثبت ديدگاه