حضرت روح الله ظهور کرد و از حماسههای شاهنامه گرفته تا تاریخ عاشورا، در مقابل چشم مردم، طی چند سال زنده گردید. پس مردم باید با همان شیوه گذشتگان، این دوره تاریخی و این شخصیت بزرگ را ثبت و روایت میکردند. در این یادداشت نمونههایی از عرض ارادت مردم و هنرمندان مردمی را به سیمای مسیحایی حضرت امام خمینی (ره) نظاره خواهیم کرد که به و ضوح ادامهی روشن شمایلنگاری و نقاشیهایی است که سیما و تاریخ گذشتگان را به ترسیم کشیده است.
برخی از تصاویر این مجموعه دانلود دست چندم از اینترنت، طی چند ساله گذشته است و لذا امضا یا منبع مشخصی ندارد.
یکی از ویژه ترین آثاری که از آن سالها به یادگار مانده است، یک نقاشی بزرگ است که حضرت امام را در هیبتی موسایی نشان میدهد و شاه را مرعوب و زمین خورده در مقابل حضرتش به تصویر کشیده.
• نقاش کمی فضای کار را به سمت مینیاتور برده است. بالای سر امام(ره) چند ملک و بالای سر محمد رضا روایتی از ظلمهای اوست. کاراکتری با کلاه صهیونیستی و لباس بریتانیایی و ردای امریکایی، نماد اربابانی است که دیگر محمدرضا را رها کردهاند و سعی میکنند دامن از دست او درآورند و از معرکهی موسای زمان بگریزند.
• در این نقاشی، نقاش رافت پدرانه امام (ره) و اشتیاق خالص کودکانه و نه فقط کودکان که همهی آحاد ملت را دستمایهی کار خود قرار داده است و شاه مخلوع در جایی حقیر بر زمین افتاده. گویا او هم اینک به بخشش امام نیاز دارد. از دریچهی این اثر، همه به امامشان به چشم یک پدر مینگرند.
• نیاز پهلوی به رأفت و بخشش روح اللهی در این اثر بیشتر دیده می شود. این، شاید کنایهای باشد از اذناب او که در ید قدرت امت و امام گرفتار بودند. اما نقاش با ذکر آیهی صد و شصت و هشت سورهی نساء در تابلوی خود، جواب این گروه را به روشنی و قاطعیت داده است. آری خمینی ولیّ خداست و قرار است بعد از پانزده سال نصیحت و هدایت، اینک حکمی را جاری کند که خداوند فرموده است: «خداوند بنا ندارد کسانی که کفر ورزیدند و ظلم کردند را بیامرزد یا راهی پیش پایشان بگذارد.»
• و این اثر که از لحاظ کاراکتر سازی و قلم و ترکیب بندی و آوردن نام افراد یا مکان ها، به فضای نقاشیهای قهوهخانه ای و پردههای نقالی به شدت نزدیک است، روایتی دارد از فرار شاه و خیانتها و دزدیهای او، راهپیماییهای مردم، حملهی ارتش شاه، جنایاتی مانند سینما رکس، منابع ملی نظیر نفت و دریا، بازگشت امام از تبعید نجف و فرانسه ، پیروزی مردم و اعدام مفسدین من جمله هویدای پیپ بر لب، و عنصری که در بیشتر آثار این مجموعه در دست و بر فراز سر حضرت امام قرار دارد: قرآن و پرچم اسلام….
• در اثر بالا که باید به سالهای بعد از پیروزی انقلاب مربوط باشد، به اهمیت وحدت و انسجام حول کلمهی الله و قطع دست استعمار از منابع ملی میپردازد.
عکس از سیـــد کمــــال الدین دعـــــــایی
• آخرین نمونه از سری آثار نقاشی نیز با دستمایهی دیو و فرشته، امام و شاه را به قلمی زیبا به تصویر کشیده است.
نمونه های پیش رو کارتپستالهایی است که قبل از پیروزی انقلاب کار شده و برای تبریک سال نو استفاده می شده. این کارها که گاه به نقاشی می زند و گاه به گرافیک، علاوه بر سیمای مسیحایی حضرت روح الله، مجموعهای زیبا است از نمادهای انقلابی از قبیل آیات جهادی قرآن کریم، شمشیر عدالت، کرهی زمین که مقصد نهایی این انقلاب است، قرآن، نور و بالاخره صفات حضرت روح الله که پیرامون تمثال حضرتش نگاشته شده است.
• علاوه بر آن، ادبیاتی که در کنار هر کارتپستال به کار رفته زیبا و منحصر به فرد است:
بود آن روز بر ما عید مطلق / که در جنبش درآید پرچم حق
• در خاطرات منقول از حجه الاسلام و المسلمین رحیمیان شنیدم که در اصفهان، نقاش این اثر از وی به عنوان مدل استفاده کرده است.
• در کنار همه آیات الهی که در آثار این مجموعه دیدیم و خواندیم این آیه در کارتپستال اخیر دیدنیتر و خواندنیتر است که دعای یوسف نبی علیه السلام را از زبان حضرت روح الله نقل می نماید: رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَیَّ مِمَّا یَدْعُونَنِی إِلَیْهِ(یوسف/۳۳)
حضرت روح الله زندان و تبعید را برای خدا تحمل کرد تا مردمش مشق کنند انتظار و تمهید را برای آزادی یوسف زهرا عجل الله تعالی فرجه الشریف از بند غیبت….
سه نقاشی زیر از تمثال امام در سالهای ابتدایی انقلاب کار شده است که نسخهی چاپی آن در مجموعهی شخصی من موجود است.
فاقــــــد امضـــــا
امضا: علیرضـــا اسکنــــدری
ثبت ديدگاه