اگر چه ویترینها معمولاً یک قاب مستطیل آلومینیومی هستند اما باز هم نمونههای متفاوتی از طراحی قاب و ملحقات آن در بینشان دیده میشود، مثل این نمونه در بهشترضای مشهد که با گرفتن یک فرم محرابی کشیده، از سایر قابها جدا شده بود:
فرم کلمه «لا» دو فضای ویترینی مجزا با عایقبندی مناسب را بر سر مزار این شهید که خود نیز فرزند شهید است، در بهشت زهرای تهران فراهم کرده است:
و سایر ویترینهایی که در بهشت زهرا (س) تهران در ابعاد و اشکال متنوع می توان دید:
در نمونهای دیگر که میشد آن را قبل از نوسازی مزار شهدا در بهشترضای مشهد دید، میلهی پرچم و آرم جمهوری اسلامی با همان فرمهای عامیانه به ویترین اضافه شده بود.
ویترین مزار یک طلبه در بجنورد که به شکل برج ساعت مدرسه فیضیه قم درآمده بود، نمونهای از تعریف فرمها و ویژگیهای جدید است. خانواده این شهید میتوانستند از نمادهایی چون گنبد و گلدسته استفاده کنند تا تداعیگر یک فضای مذهبی باشد اما آگاهانه مدرسه فیضیه را به عنوان نماد جمع بین علم و جهاد برگزیدهاند.
دو ویترین متفاوت در بهشت زهرا:
ماکت قدس در بالای ویترین شهیدی در بهشت زهرای تهران که شاید نشاندهنده آرمان قدس یا فعالیتهای شهید باشد:
چیدمان اشیاء داخل ویترینها که سعی در معرفی صاحب مزار دارند، هر کدام خود حکایتی جدا دارند…
حجله عروسی در ویترین مزار شهیدی در امامزادهای در کاشان:
حجلهای بر مزار شهیدی، بهشت زهرا:
کوبلنی از تصویر شهید که شاید محبتی خواهرانه باشد، بهشت زهرای تهران:
ماکت لوازم ورزش باستانی، بجنورد:
و سایر اشیایی که میتوان در ویترین مزار شهدا دید:
به نمایش گذاشتن همزمان تصویر پیکر بیجان شهید در کنار چهره او که آن را در بهشت رضای نوسازی نشده مشهد دیدم. البته چنین ترکیبی را بسیار دیدهایم، ترکیبی که به ما فرصت مقایسهای پرمعنا میدهد. این عکسها مرا به یاد این حدیث امام عسکری علیهالسلام میاندازد که: «بهترین شما کسی است که جوانیاش را در راه خدا صرف کند…»
انتخاب کلوزآپی از چهرهی شهید برای قرار گرفتن در ویترین، بهشترضای مشهد:
نصب این قاب چه کار خانواده شهید باشد چه کار بچههای پایگاه، گرچه به اضطرار و برای گنجاندن تصویری بزرگ در قابی کوچک بوده است، اما انتخاب چشمها به عنوان مرکز تصویر و حذف پایین صورت، که کاری خلاف عرف است، حتماً آگاهانه بوده و به دو دلیل قابل تحسین است: اول آنکه استفادهای نو از قالب تکرارشده قابهای آلومینیومی در قطعه شهداست. دوم آنکه این بزرگنمایی اگر چه بسیار ساده و بدون تکلّف و وسواس در رعایت اصول است، با این حال پیامی امروزین را به هر رهگذری میرساند. چشم مؤثرترین عنصر ارتباطی چهره با دیگران است و حرفهای ناگفته و نانوشته زیادی را با ما در میان میگذارند. در اولین نگاه به این تصویر، «شاهد»بودن شهیدی را درک میکنیم که به ما چشم دوخته و به خاطر بزرگی تصویر، ناگهان خود را در محضر او مییابیم.
عکس امام و البته امروزه عکس امام و رهبری، از پرکاربردترین عناصر در تزیین ویترینهاست، آنجا که در کنار عکس شهید نشسته است. مانند این نمونه در گلزار شهدای خواجه ربیع مشهد:
یا این نمونه در گلزار شهدای زاهدان:
به عنوان نشانی از افتخار خانواده شهید برای فداکردن عزیزشان در خط امام و چه آن جا که در نبود عکس شهید، عکس امام به حکم اتحاد عاشق و معشوق، بهترین جایگزین شده و تمام ویترین را پرکرده است:
و نمونه های دیگر در بهشت زهرا(س) :
ثبت ديدگاه